Dược tính có trong CÂY CHÈ VẰNG “Thần Dược hay Độc Dược”

Cây chè vằng sinh sống và phát triển chủ yếu là trung du và vùng núi. Có một tỉnh thành chuyên nuôi trồng và sản xuất cây chè vằng này với tổng sản lượng trên 100 tấn/ năm. Tỉnh Quảng Trị là một trong những tỉnh thành có tiếng trong việc sản xuất thành phẩm dựa trên cây thuốc nam này. Từ cây chè vằng và áp dụng khoa học công nghệ cho ra nhiều thành phẩm như: Cao chè vằng, Chè vằng khô, Đặc biệt là loại chè vằng hòa tan một trong những cải tiếng đáng kể nhất từ trước đến nay.

Cây chè vằng Quảng Trị

Dược tính có trong cây chè vằng

Dược tính có trong cây chè vằng theo nhiều nghiên cứu trước đây cho ta thấy rằng trong cây chè vằng có chứa glycosid là loại chất gây đắng, flavonoid, terpenoid, syringing. Nhằm khai thác tiềm năng các hoạt chất quý của cây chè vằng, Viện Hóa Học các hợp chất Thiên Nhiên – Viện Hàn lâm Khoa Học và công nghệ Việt Nam đã tiến hành nghiên cứu và chiết suất thử nghiệm hoạt tính sinh học có trong cây chè vằng. Viện nhận thấy có rất nhiều dược tính tốt khác như botulin, axit betulinic, 3β- acetyl- oleanoic, lupeol, β-sitosterol, rutin, 6′-O-menthiafoloylverbascosid, Daucosterol, Dotriacontanol có trong chè vằng (Jasminum subtriplinerve Blume), astragalin, iso – quercetrin, verbascosid, nicotiflorin,  isoverbascosid, iso-oleoverbascosid, apiosylverbascosid.

Mới đây viện hóa học các hợp chất thiên nhiên viện hàn lâm khoa học và công nghệ việt nam tiến hành nghiên cứu và khẳng định lại các hoạt chất sinh học quý trong cây chè vằng như: terpene glycosid đặc trưng, hoạt chất Chevangin B và thêm  01 hoạt chất mới lần đầu tiên tách chiết từ chè vằng Quảng Trị là 1-hydroxyanatolioside-B có hoạt tính chống oxy hoá, kháng khuẩn. Rutin, astragalin, iso-quercetin cũng phát hiện có trong chè vằng hòa tan tralavang Quảng Trị cùng nhiều hoạt chất sinh học đã phân lập. Ngoài ra còn có tinh dầu trong hoa chè vằng gồm có  limonene, linalool (47,46%), terpineol, tinh dầu hoa hồng geraniol (11,72%), geranial (1,38%), một số chất định hương quý (nerolidol, hexenyl benzoate, phenylethyl tiglate, tetradecanal, pentadecanallinalool). Hạt chè vằng chứa 1,05% dầu béo gồm 53,1 % các axit béo không no như 9,12-octadecenoic, 9- octadecenoic, heptadecenoic tốt cho tim mạch, giảm xơ vữa, tăng hấp thụ chuyển hoá, giảm cholesterol xấu. Ngoài các hoạt chất tan trong nước, đa phần các hoạt chất chính của chè không tách chiết thích hợp với môi trường nước. Vì vậy, đề tài đã nghiên cứu tách chiết các phân đoạn có hoạt tính sinh học với các dung môi chiết khác nhau, nồng độ thích hợp, thời gian và nhiệt độ tách chiết tối ưu, đánh giá hoạt tính sinh học, phát triển các sản phẩm thiên nhiên hỗ trợ bảo vệ sức khoẻ từ nguồn dược liệu chè vằng Quảng Trị.

Phân bố cây chè vằng Quảng Trị

Chè Vằng La Văng (CVLV) và Cam Lộ (CVCL) – Quảng Trị đã được làm khô, nghiền mịn sử dụng cho nghiên cứu. Kết quả cho thấy, sử dụng ethanol nồng độ 60-80⁰, nhiệt độ chiết 60⁰-65⁰C, thời gian 90 phút thu được cao chiết tổng chè vằng đạt hiệu suất đạt 29,03-30,25%, tổng lượng polyphenol đạt 17,4-19,2% cao hơn so với mẫu cao thương mại hiện trên thị trường. Mẫu phân đoạn cao chè Vằng La Văng, Cam Lộ tan trong nước, trong cồn và ethyl axetat có hoạt tính chống oxy hoá cao 12,7-158,2 μg/l, trong đó mẫu CVLV-Ethyl acetate là cao nhất với SC₅₀ =12,7 μg/l so với các mẫu khảo nghiệm. Hầu hết các phân đoạn chiết đều có hoạt tính kháng 1-3 vi sinh vật kiểm định. Trong dung môi n-hexan và CH₂Cl₂ chè Vằng La Văng và Cam Lộ đều thể hiện hoạt tính gây độc tế bào đối với dòng tế bào ung thư gan Hep-G2, riêng mẫu cao chiết CVLV- CH₂Cl₂ có hoạt tính kháng với cả 2 dòng tế bào ung thư gan Hep_G2 và ung thư phổi LU-1. Các mẫu cao chè vằng nghiên cứu có tổng lượng polyphenol cao hơn so với tiêu chuẩn TCVN9740-2013.

Nguồn: Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ việt nam

Sử dụng chè vằng đúng cách trở thành thần dược và ngược lại

Dược tính có trong cây chè vằng đã được chứng minh đây là một loại thần dược, tuy không hiếm nhưng thật sự rất quý đối với con người nhưng chúng ta sử dụng sai cách thì dễ biến thần dược trở thành độc dược gây hại cho sức khỏe. Dưới đây là một số trường hợp không nên dùng chè vằng.

Dễ sảy thai và sinh non đối với phụ nữ đang mang thai: Phụ nữ đang mang thai khuyến cáo không nên sử dụng chè vằng, bởi các dược tính có trong cây chè vàng sẻ thúc đẩy tạo ra các cơn co bóp trong cổ tử cung khiến các mẹ dễ sảy thai. Dùng chè vằng sau sinh thì có tác dụng rất tốt với các mẹ thúc đẩy các tạp chất ở trong cổ tử cung ra ngoài và nâng cao chất lương sữa cho con.

Hình dạng chè vằng thường giống với cây lá ngón vậy nên không phân biệt được hai loại cây này thì có thể dẫn đến tử vong.

Xem thêm: Cách nhận dạng cây chè vằng và cây lá ngón.

Người bị huyết áp thấp khuyến cáo không nên dùng vì các dược tính có trong chè vằng giúp giảm huyết áp vậy nên trường hợp huyết áp thấp dùng chè vằng rất nguy hiểm.

Bạn muốn sử dụng chè vằng hiệu quả nhất hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hay thầy thuốc về cách thức liều lượng dùng để đảm bảo rằng các dược tính có trong cây chè vằng sẻ được tận dụng cũng đồng thời phát huy cao nhất.

Sử dụng chè vằng hòa tan của Viện Hóa Học các hợp chất Thiên Nhiên – Viện Hàn lâm Khoa Học và công nghệ Việt Nam sản xuất thì các bạn yên tâm hơn vì đã được các dược sĩ kiểm nghiệm với liều lượng từ đó đóng gói sản phẩm tiện lới nhất đến với người tiêu dùng.